۳۰۱- بهره گیری از فناوری RFID در فعالیت های دریایی و بندری کشور

کارشناس مسئول واحد دریایی و بندری اداره کل بنادر و دریانوردی استان هرمزگان بندر شهید رجایی

کارشناسی ارشد فناوری اطلاعات گرایش تجارت الکترونیک

دانش آموخته دانشکده آموزشهای الکترونیکی دانشگاه شیراز

ایران

واژه های کلیدی: RFID  ، مدیریت ریسک ، بهره وری ، کانتینر

چکیده : امروزه میزان استفاده از فناوری اطلاعات در روابط اقتصادی بین کشورها است که سهم حضور در اقتصاد بین الملل را تعیین می نماید. از این رو کشور های مختلف و در حال توسعه در رقابت برای به کارگیری IT در فرایندهای اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی هستند. فناوری اطلاعات عبارت است از گردآوری، سازماندهی، ذخیره و نشر اطلاعات اعم از متن، تصویر و یا عدد که با استفاده از ابزار های رایانه ای و مخابراتی صورت پذیرد. امروزه فناوری اطلاعات به عنوان یکی از تکنولوژی های نوین بشری، نه تنها خود دستخوش تغییرات ژرفی شده، بلکه به سرعت در حال تاثیر گذاری بر الگوی زندگی، روش تحقیق، آموزش، مدیریت، تجارت، حمل و نقل، مقوله های ایمنی و امنیتی و دیگر زمینه های زندگی انسانی است. انجام فعالیت های تجاری در عصر انفجار اطلاعات امری بس دشوار است، چرا که عبور از میان انبوهی از اطلاعات، یافتن مطالب مورد نیاز ، پالایش آن ها، تحلیل مطالب، دسته بندی و ذخیره مطالب منتخب برای عوامل تصمیم گیرنده در محیط تجاری الکترونیکی بسیار تعیین کننده است.  بهره گیری از فنون و تکنولوژی های نوین در بنادرتجاری  بزرگ دنیا در چند دهه اخیر ثمرات بسیاری را برای آن ها به ارمغان آورده است . بنادر به لحاظ نقش خود در زنجیره تأمین بین المللی همواره مورد توجه بوده اند . افزایش سرعت و کاهش زمان انجام عملیات ( Lead–Time) کاهش ریسک فعالیت های دریایی و بندری و افزایش ضریب ایمنی از مشخصه های مهم بنادر توسعه یافته و طراز اول جهان می باشد. امروزه سعی تمامی بنادر در جلب هر چه بیشتر رضایت مشتریان می باشد. بهره گیری از تکنولوژی هایی همچون RFID  ، سیستم های کنترل ترافیک دریایی و سیستم های هوشمند مدیریت تجهیزات جهت جلوگیری از برخورد و تصادم در بنادر می تواند به عنوان راه حل بسیاری ازمعضلات کنونی بنادر از جمله کاهش ریسک، افزایش ضریب ایمنی فعالیت ها  و در مجموع  ارایه تصویری مناسب تر از بنادر جهت جذب مشتریان و سرمایه گذاران  باشد. امروزه شاهد هستیم بنادر برتر جهان جهت کاهش ریسک سرمایه گذاری متوسل به فناوری اطلاعات و ارتباطات شده و با به کار گیری  تکنیک ها ی متنوع چهره ای ایمن همرا ه با  آسودگی خیال جهت سرمایه گذاری را به بندر خود بخشیده اند. ایجاد تسهیل در فرآیند ارائه خدمات دریایی و بندری موجبات تسهیل در فرآیند صادرات و واردات کشور را فراهم آورده و در نتیجه کاهش بهای تمام شده کالاها را در پی خواهد داشت.

مقدمه

امروزه میزان استفاده از فناوری اطلاعات در روابط اقتصادی بین کشورها است که سهم حضور در اقتصاد بین الملل را تعیین می کند. از این رو کشور های مختلف و در حال توسعه در رقابت برای به کارگیری فناوری اطلاعات(IT[1])  در فرایندهای اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی هستند. فناوری اطلاعات عبارت است از گردآوری، سازماندهی، ذخیره و نشر اطلاعات اعم از متن، تصویر و یا عدد که با استفاده از ابزار های رایانه ای و مخابراتی صورت پذیرد. امروزه فناوری اطلاعات به عنوان یکی از فناوری های نوین بشری، نه تنها خود دستخوش تغییرات ژرفی شده، بلکه به سرعت در حال تاثیر گذاری بر الگوی زندگی، روش تحقیق، آموزش، مدیریت، تجارت، حمل و نقل، مقوله های ایمنی و امنیتی و دیگر زمینه های زندگی انسانی است. انجام فعالیت های تجاری در عصر انفجار اطلاعات امری بس دشوار است، چرا که عبور از میان انبوهی از اطلاعات، یافتن مطالب مورد نیاز ، پالایش آن ها، تحلیل مطالب، دسته بندی و ذخیره مطالب منتخب برای عوامل تصمیم گیرنده در محیط تجاری الکترونیکی بسیار تعیین کننده است.

[2] ای می گردد.

یکی از آثار گسترده جهانی سازی، توسعه شگفت انگیز تجارت درون منطقه ای و برون منطقه ای است که همراه با تقاضای فزاینده ای برای حمل و نقل دریایی کار آمد و ارزان پدید آمده است. از این رو، جهانی شدن به معنای یکپارچگی هر چه بیشتر اقتصاد کشورهای مختلف، بازارها، و زنجیره های تولید در سراسر جهان است. به عبارت دیگر ، یکپارچگی تولید و زنجیره تأمین هم در سطح محلی و هم در ارتباط با سایر مناطق جهان در حال افزایش است. از این پدیده به عنوان  زنجیره تأمین جهانی[2] نام برده می شود.

یکپارچگی مذکور از طریق تقسیم فرایند تولید بین کارخانه های تولیدی در دو یا چند کشور به نحوی صورت می گیرد که در تولید یک کالای خاص از مزایای نسبی فنی و مالی کشورهای مختلف حداکثر استفاده به عمل آید. در ارتباط با این پدیده از مفاهیم  توانمندی های اصلی [3] و تخصصی شدن عمودی نام برده می شود.تفاوت بنیادی بین تجارت بین المللی[4] و تجارت جهانی[5]  در میزان آزادی در انتخاب مواد اولیه، کالای تمام شده، خدمات مورد نیاز، سرمایه و نیروی کار است. اقتصاد جهانی، رقابت سنتی بر سر کالاهای تمام شده را به رقابت بر سراسر فرایند تولید، از " مواد اولیه تا تولید محصول نهایی" کشانده است. تجارت محصولات صنعتی از ضوابط و سیستم های تضمین و مدیریت کیفیت و نظام های متکی بر تکنولوژی ارتباطات و اطلاعات که امکان مقایسه قیمت و مدت زمان تحویل تولید کنندگان مختلف را میسر می سازد برخوردار گردیده است. تحت این شرایط، استفاده از کانتینر(کانتینری شدن)[6] و ارتباطات الکترونیک استاندارد سازی خدمات بنادر و خطوط کشتیرانی، کاهش زمان انجام کار و افزایش سرعت چرخه عملیات را تشویق و تسهیل کرده است. این پدیده مفهوم  زنجیره پشتیبانی جهانی[7] را مطرح ساخته است.در اقتصاد جهانی، سازندگب?ک کارا یک عامل حیاتی در رقابت پذیری می باشد. لجستک می ت٘?هان هستند ، بلکه می کوشند که محصولات خود را در جاهایی ساخته و مونتاژ کنند که بیشترین مزیت را از نظر نیروی کار، دستمزدها و دسترسی به بازارهای نهایی داشته باشند. این موجب می شود که تا آن ها سود بیشتری به دست آورند. تصمیمات مربوط به نیروی کار و مواد خام، محل کارخانه، سیستم حمل و نقل، زمان تحویل و کانال های توزیع، همگی به صورت جهانی و با استفاده از تکنولوژی اطلاعات و از طریق شبکه گسترده جهانی اینترنت اتخاذ می شود( مفهوم سازمان مجازی).در اقتصاد جهانی، سازندگان از طریق تأسیسات تولید یکپارچه به یکدیگر متصل هستند. این یکپارچگی فراتر از مرزهای ملی گسترده شده است و در برگیرنده زنجیره لجستیک جهانی است که به نوبه خود نیازمند تحویل قابل اعتماد ورودی ها و خروجی های تولید به صورت قابل انعطاف و به هنگام می باشد. استفاده از تحویل به هنگام (JIT[8]) موجب ارتباط نزدیک و در هم تنیده محصولات تولید، فرایند توزیع و حمل و نقل گردیده و ارائه خدمات با کیفیت عالی و کاهش زمان ارائه محصولات به بازار و هزینه ها را امکان پذیر ساخته است. از این نظر لجستک کارا یک عامل حیاتی در رقابت پذیری می باشد. لجستک می تواند به عنوان مدیریت انباشت (ذخیره سازی) و جریان مواد خام، کالاهای در جریان ساخت و نهایی و نیز اطلاعات مرتبط با آن از نقطه مبدا تا مقصد نهایی مطابق با نیازمندی های مشتری تعریف شود.

حمل و نقل نقش اساسی در کیفیت و سطح خدمات لجستک در کل زنجیره تامین و توزیع ایفا می کند. حمل ونقل دریایی کالا می باید خود را با سطوح کیفیتی فزاینده ای  از نظر انعطاف پذیری، سرعت و قابلیت اعتماد به منطور تحویل کالا در زمان و مکان دقیق منطبق نماید. استفاده از سیستم های ارتباطی و اطلاعاتی کارآمد برای زنجیره های تأمین و زنجیره توزیع چند جانبه اجتناب ناپذیر است. چنین سیستم هایی امکان مبادله به هنگام اطلاعات مربوط به دسترس بودن خدمات و ردیابی و تأمین اطلاعات را فراهم می آورد. خدمات پیشرفته مانند جریان اطلاعات همزمان[9] گردش اطلاعات را شتاب بخشیده، آن را قابل اعتماد نموده، موجب ارتقای کیفیت خدمات می گردد.

عوامل اصلی تغییرات در حمل و نقل دریایی

حمل و نقل دریایی تنها صنعتی نیست که در معرض فرآیند تمرکز گرایی قرار گرفته است. انگیزه های اصلی تمرکز گرایی صنایع (از جمله شرکت های کشتیرانی) برای ادغام و تشکیل ائتلاف های جهانی از این قرار است:

1-  کاهش هزینه های واحد خدمات از طریق بهبود بهره وری و اقتصاد

2-  به دست آوردن سهم بیشتری از انحصار بازار، به منظور افزایش درآمد

3- کاهش ریسک(خطرپذیری) و حفظ و تداوم فعالیت در مسیرهای تجاری بیشتر با کشتی ها و بنادر گوناگون

فرایند تمرکز گرایی تنها تا حد معینی ممکن است و این حد به سوی تعداد کمتر واحدهای بازرگانی ولی بزرگتر در گذار است.

علل فرایند تمرکز گرایی د رحمل و نقل دریایی جهان را می توان با بررسی زمینه های زیر تبیین نمود.

·  زمینه های اقتصادی

رشد تجارت جهانی دارای سرعت بیشتری نسبت به رشد تولید جهانی است و دولت ها و سازمان های جهانی الویت بیشتری برای اصلاح بنادر و خدمات حمل و نقل قائل می گردند. این امر به آزادسازی و مقررات زدایی منتهی می گردد که همراه با پیشرفت های فناوری تمایل و انگیزه شرکت های کشتیرانی را برای تشکیل ائتلاف ها و ادغام های جدید افزایش می دهد.

·  مقررات دولتی

دولت ها و سازمان های منطقه ای به طور فزاینده ای برای رشد و گسترش تجارت ( به مثابه موتور اصلی رشد و توسعه اقتصادی) از طریق بهبود خدمات حمل و نقل با قیمت های ارزان تر، اولویت بیشتری قابل می شوند. ضمن آنکه هر روزه نیز تردید بیشتری در حمایت از صنایع دریایی ملی به وجود می آید. افزون بر این نگرش، دولت ها نسبت به ادغام ها و ائتلاف ها تغییر یافته و مثبت شده است . چرا که فعالان اقتصادی در عرصه ملی ناچارند که در سطح جهانی رقابت کنند.

·  زمینه های تکنولوژیکی

در شرایط معین و با ثبات قیمت های عوامل تولید، مانند نرخ های دستمزد ، بهره و ورود تکنولوزی های جدید، زمینه های تغییر در تابع هزینه را به وجود می آورد. در بنادرو نیز در شرکت های کشتیرانی ورود تکنولوژی های جدید ، همچون RFID,GIS , GPS و IT یا Robotic منجر به افزایش نسبت هزینه های ثابت به هزینه های متغیر شده است. این تغییر در نسبت هزینه های ثابت به هزینه های متغیر منجر به افزایش سودآوری (با توجه به مبحث نقطه سربسر) خواهد شد.

نظری بر چشم انداز سازمان بنادر و دریانوردی

چشم انداز سازمان بنادر و دریانوردی ارائه شده در " گزارش نهایی نقش بنادر ایران در منطقه و جهان در ده سال آینده"  منتشر شده در اسفند 84 ، به شرح زیر ارائه گردیده است:

ü  برآورده ساختن کامل انتظارات همه مشتریان شامل بازرگانان ، تولید کنندگان ، مسافران ، شرکت های کشتیرانی ، دستگاه های دولتی .

ü  ارائه خدمات بندری برای حداقل 93 میلیون تن کالای غیر نفتی در سال از طریق تأمین اسکله ها ، تجهیزات تخلیه و بارگیری و ترانسشیپمنت کالا و ارائه خدمات کشتی داری مانند تأمین آب و سوخت مورد نیاز خطوط کشتیرانی داخلی و خارجی .

ü      به کارگیری مؤثر ظرفیت های بالقوه فناوری اطلاعات برای :

1- اعمال وظایف قانونی سازمان بنادر و کشتیرانی[10] در رابطه با قوانین و مقررات دریایی .

2-  عرضه خدمات به همه مشتریان با بهترین کیفیت.

ü  اجرای اقدامات لازم برای بهبود قوانین ، مقررات ، رویه ها و فرآیندها به منظور امکان  پذیر ساختن ارائه خدمات سازمان بنادر و کشتیرانی به ویژه از طریق خصوصی سازی خدمات تخلیه و بارگیری.

ü  اشتراک مساعی ، همکنشی و همکاری با بنادر منطقه، سرمایه گذاران، دستگاه های دولتی، بانک ها و... در جهت ارتقاء نقش بنادر ایران در زنجیره جهانی لجستیک از طریق توسعه روساخت ها و زیر ساخت های آن ها.

ü  سازمان بنادر و کشتیرانی ، بر پایه این باور که هدف ها و سیساست های استراتژیک بالا تنها با داشتن ساختارهای سازمانی مناسب ، مدیریت اثر بخش و کارکنان ماهر و مسئولیت پذیر قابل دست یابی خواهد بود ، در جهت توسعه منابع انسانی و بالا بردن کیفیت زندگی کاری تی، سیستم تشخیص با استفاده از فرکانس رادیویی ، سیستم شناسایی ج/font>[.

همانگونه که مشاهده می گردد سمت و سوی چشم انداز سازمان رشد و توسعه بر مبنای مشتری مداری[11]  و توجه به فناوری اطلاعات می باشد. بنابراین می توان چنین پنداشت که این سازمان در جهت مشتری مداری نیازمند بهره گیری از فنون و تکنینکهای IT و ICT می باشد و این همان چیزی است که بنادر پیشرو دنیا با تلفیق این دو، گوی رقابت را از سایر رقباء ربوده اند.

مروری بر سیستم های شناسایی

اصولاً به هر سیستمی که قادر به خواندن و تشخیص اطلاعات افراد یا کالاها باشد سیستم شناسایی[12]  گفته می شود. به طور کلی شناسایی خودکار و جمع آوری داده ها  روشی است که طی آن تجهیزات خواه سخت افزاری یا نرم افزاری قادر به خواندن و تشخیص داده ها بدون دخالت عامل انسانی هستند.بارکدها، بارکدهای ماتریسی، سیستم های اثر انگشت، سیستم تشخیص با استفاده از فرکانس رادیویی ، سیستم شناسایی با استفاده از قرنیه چشم و صدا همگی نمونه های از سیستم های شناسایی هستند. یکی از جدید ترین مباحث مورد توجه محققان جهت شناسایی افراد و کالاها، استفاده از سیستم شناسایی با کمک فرکانس های رادیویی یا RFID می باشد] 2[.

ویژگی	بارکد	RFID غیر فعال	RFID فعال
تغییر داده	غیر قابل تغییر	قابل تغییر	قابل تغییر
امنیت داده	حداقل امنیت	قابل تغییر	بالاترین ضریب امنیت
اندازه یا مقدار داده	نهایتاً 30 کاراکتر	64 کیلوبایت	8 مگا بایت
هزینه	بسیار ارزان	متوسط	بسیارگران
استانداردها	غیر قابل تغییر وتوافق شده	در حال تکمیل برای تثبیت	انحصاری و در حال شکل گیری برای آزادسازی
طول عمر	کوتاه به غیر از حک لیزری بر روی فلز	نا محدود	بین 3 تا 5 سال (عمر باطری)
طول خواندن	مستقیم و نهایتاً 5/1 متر	غیر مستقیم و تقریبا 15 متر	غیر مستقیم بالای 100 متر
تداخل بالقوه	بازدارنده های نوری	محیط	بسیار اندک

جدول (1) مقایسه فناوری های شناسایی خودکار] 2[

RFID چیست؟

فناوری شناسایی به کمک امواج رادیویی (RFID) [13] را می توان یکی از بزرگترین دستاوردهای علمی و فنی بشر شمرد به طوری که از این فناوری مهم ترین پیشرفت بعد از اینترنت در زمینه فناوری اطلاعات یاد می شود. اگر چه در سال های اخیر تمایل به استفاده از سیستم های RFID به عنوان ابزاری موفق در مدیریت زنجیره تأمین فزونی یافته است اما سابقه این فناوری بر می گردد به زمان جنگ جهانی دوم که نیروی هوایی ارتش انگلستان از این روش برای تشخیص هواپیماهای دشمن استفاده می کرد. در دهه 70 و 80 میلادی تحقیقات گسترده ای در سطوح دانشگاهی و صنعتی در این زمینه صورت پذیرفت که منجر به استفاده از این فناوری در اموری همچون حمل و نقل، شناسایی خودروها و پرداخت خودکار عوارض خودروها در اتوبان ها گردید. با پیشرفت روز افزون تکنولوژی به خصوص در زمینه تجهیزات و ادوات الکترونیکی و مخابراتی، هزینه اجزاء تشکیل دهنده RFID از جمله برچسب های[14] آن رو به کاهش نهاده که همین امر موجبات استفاده وسیع تر آن را فراهم نموده است] 2[.

RFID ، شناسایی از طریق امواج رادیویی است . داده ها با استفاده از ابزار مناسب که به صورت  برچسب ها  و علائم شناسایی unique هستند، انتقال یافته وبه وسیله ابزارهای داده خوان[15] از کالاها از یک فاصله معینی استخراج شده ودر زمان و مکان مورد انتظار به شیوه های مناسب به داده های قابل استفاده در شبکه تبدیل می شوند.

 اجزاء آن به ترتیب که در شکل 1 دیده می شوند شامل :

برچسب های  RFID : که به صورت برچسب روی کالا چسبانده می شوند.

داده خوان RFID: که عبارتست از دستگاهی که این علائم و برچسب  RFID روی کالا را می خواند.

سیستم کدینگ به نام EPC [16] : داده ها به شکل کدینگ از داده خوان  به نرم افزارهای واسطه به نام   savantمنتقل می شوند .

Savant: اصل کد را استخراج و خلاصه می کند سپس به سرورهایONS [17]  منتقل شده واز این طریق به شبکه اینترنت قابل انتقال است .

واما tag RFID یا برچسب RFID  که به کالا الصاق می شود حامل شماره EPC آن کالا است . این بر چسب از یک IC[18] یا چیب همراه با یک آنتن تشکیل شده است.

 محتوای  ICیا چیپ که بدان EPC گفته می شود بر اساس مشخصات کالا وهر آنچه که نیاز باشد قابل تغییر است.در حال حاضربرای تهیه برچسب ها از پرینترهایی مخصوص استفاده می شود  که آن ها را مثل بارکد چاپ می کنند. این برچسب ها  بر روی کالاها با بسته بندی های مختلف  قابل استفاده می باشد.

شکل (1)  چرخه انتقال اطلاعات از طریق سیستم RFID ] 3[

  در جدول شماره 1 به دو نوع از برچسب های RFID اشاره شد اما لازم به ذکر است  که نوع سومی نیز وجود دارد با عنوان برچسب نیمه فعال فعال و غیر فعال طبقه بندی می کنند.[19]. اما به طور کلی برچسب ها را به دو گروه

شکل(2)  برچسب  RFID

به دو صورت از داده خوان استفاده می شود ویا به عبارتی آن ها دو دسته هستند، به صورت نصب شده بر روی ساختمان ها و در دروازه ها وگیت های ورودی ویا خروجی ویا به صورت ابزارهای همراه که دستی هستند ومی توان به عنوان نمونه از آن ها  در انبارها  استفاده نمود.

 [20]PMLنوعی زبان برنامه نویسی توسعه  یافته[21] XML  است که تبادل اطلاعات میان اعضا را در یک شبکه امکان پذیر می کند. چون پایه آن[22]ETML  است طبعاً با سایر سیستم های درونی شرکت ها وسازمان ها وشبکه اینترنت سازگاری خوبی خواهد داشت .از این زبان به عنوان یک زبان استاندارد برای مدیریت اطلاعات وتمام سیستم RFID  از درج کدینگ EPC روی برچسب ها  تا  داده خوان ها و مدیریت آن ها توسط Savant، واسط نرم افزاری وهدایت آنها به شبکه ها واستفاده از این اطلاعات وحتی بحث اتصال این اطلاعات ویا انتشار این اطلاعات روی شبکه اینترنت از طریق سرورهای  ONSتوسط این زبان می توان استفاده نمود] 3[.

 حوزه های کاربرد RFID  در بنادر

·  ثبت خودکار داده های ورود و خروج کانتینرها، تجهیزات، کامیون ها و تعیین خودکار مکان قرار گرفتن کانتینر، تجهیزات و سایر اشیاء در بندر و محوطه های مختلف آن .

·        قابلیت ردیابی کانتینر در هر زمان به کمک سیستم های ماهواره ای .

·        کنترل دسترسی افراد مجاز به تجهیزات ،کانتینرها و محوطه ها .

ور کلی فناوری ·        کنترل تردد خودروها به مجتمع بندری

قابلیت ها

   به طور کلی RFID یا سیستم شناسایی با استفاده از فرکانس رادیویی، سامانه شناسایی بی سیمی است که قادر به تبادل داده ها به وسیله برقراری اطلاعات بین یک بر چسب که به یک کالا و یا شی متصل شده است و یک داده خوان . اصولاً سامانه های RFID از سیگنال های الکترونیکی و الکترومغناطیسی برای خواندن و نوشتن داده ها بدون تماس بهر گیری  می کنند. بر چسب ها وسیله شناسایی متصل شده به کالایی است که ما می خواهیم آن را ردیابی کنیم و داده خوان ها وسایلی هستند که حضور برچسب ها را در محیط تشخیص داده و اطلاعات ذخیره شده در آن ها را بازیابی می کنند.با توجه به اینکه این سیستم ها بر مبنای تغییرات امواح مغناطیسی  و یا فرکانس های رادیویی کارمی کنند، جهت تقویت سیگنال های موجود در محیط گاهی اوقات از آنتن (تقویت کننده سیگنال) نیز استفاده می شود. همانگونه که پیشتر نیز اشاره شد به طور کلی فناوری RFID از تجهیزات زیر جهت پیاده سازی بهینه خود کمک می گیرد:

§         انواع برچسب

§         انواع  خواننده برچسب

§         انواع نویسنده اطلاعات (Printer)

§         آنتن  تقویت کننده سیگنال

§         نرم افزار مدیریت اطلاعات

§         بانک اطلاعاتی، ساختار شبکه اطلاعاتی

با استفاده ا زتکنولوژی RFID می توان عبور و مرور پرسنل شاغل در محوطه بندر را کنترل کرد. همچنین وسائل نقلیه موجود در محوطه و فردی که به وسیله نقلیه به خصوصی دسترسی دارد توسط سیستم پایش می شوند. مواردی مثل مجاز یا غیر مجاز بودن این دسترسی، مجاز یا غیرمجاز بودن محوطه های که فرد یا خودرو در آن حضور دارند و غیره به صورت نرم افزاری مشخص می شود و در صورت بروز تخلف، اپراتور پیام هشدار دریافت می کند. باتوجه به بزرگ بودن محوطه بارگیری و نگهداری، کنترل دسترسی فیزیکی افراد شاغل در محوطه به کانتینرها بسیار مشکل است. در مواردی این دسترسی ، منجر به خطر افتادن موجودی کانتینرها می شود. با پایش کردن بلادرنگ افراد در محیط، فعالیت های مشکوک قابل شناسایی است. این که چه اشخاصی با هم و برای چه مدت ارتباط داشته اند توسط نرم افزار قابل ضبط و تحلیل آماری است. بنابراین قبل یا مدت زمان کمی پس از بروز تخلف می توان با آن برخورد کرد.

از جمله مزایای سیستم RFID ، چک کردن سازگاری محتوای کانتینرها با فرم مندرجات آن هاست که یک عملیات مهم اما بسیار وقت گیر به شمار می رود. احتمال اشتباه و تخلف در چنین عملیاتی وقتی توسط عامل انسانی صورت گیرد قابل نادیده گرفتن نیست. خودکار کردن این روند با استفاده از RFID مشکل را حل می کند. در مواردی که محتوای کانتینر دارای اهمیت فراوانی است، شناسایی وضعیت داخل کانتینر( به صورت بلادرنگ یا در فاصله زمانی مناسب) لازم است. برای این مساله نصب برچسب های RFID که دارای سنسور دما، فشار، رطوبت هستند در داخل کانتینر، یک راه حل ایده آل خواهد بود . برچسب ها د رجداره بیرونی کانتینر نصب می شوند و مدیریت مشخص می کند که کانتینر با مشخصات به خصوص

 ( محتویات، شرکت فرستنده، شرکت تحویل گیرنده ، زمان تحویل وغیره) دقیقاً در کدام قسمت از محوطه قرار بگیرد. جستجوی کانتینرهایی که در جای اشتباه قرار گرفته اند بسیار وقت گیر است و اگر کانتینر مورد نظر حاوی مواد فاسد شدنی باشد، تأخیر در مکان یابی منجر به از بین رفتن محموله می شود. صرفه جویی هزینه و زمان ناشی از استفاده از RFID در مدیریت کانتینرها باورنکردنی است. در عین حال RFID این امکان را به مدیریت بندر می دهد که اتفاقاتی را که موجب بی نظمی در کارکرد می شود شناسایی و برای آن راه حل هایی ارائه نماید.

سیستم شناسایی الکترونیکی کانتینرها

با ایجاد یک سیستم شناسایی بار کد بر روی کانتینرها که توسط کارت خوان ها و دستگاه RFID قابل شناسایی است، شناسایی و ثبت اطلاعات کانتینرها بسیار سرعت یافته و حتی دستگاه های اسکن از راه دوره می توانند کانتینرهای موجود در کشتی و یا محوطه ها را شناسایی نمایند. این سیستم موجب شده که ارائه خدمات به صاحبان کالا و یافتن و جستجوی یک یا چند کانتینر خاص به سرعت صورت پذیرد. همچنین این سیستم اطلاعات ورودی را برای سیستم جامع مدیریت ترمینال فراهم می آورد.

در حال حاضر بسیاری از بنادر همچون بنادر کره جنوبی از زیرساخت قوی برای توسعه فناوری اطلاعات برخوردار شده اند و بالطبع آن ، بندربوسان نیز توانسته با استفاده از امکانات موجود در این زمینه رشد مطلوبی داشته باشد. هم اکنون در این بندر از انواع فناوری ها مانند GPS,OCR,RFIDوGCT[23] استفاده می گردد. در دروازه های ورودی و انبارها به کمک OCR[24] و دوربین های مداربسته به صورت خودکار نسبت به شناسایی کانتینرها و کامیون اقدام می گردد. در هر کدام از نقاط بندر و اسکله ها با استفاده از RFID هرگونه جابه جایی کانتینرها و وسایل متحرک کنترل می شود. از GPS و GCT نیز برای ردیابی کانتینرها و کامیون ها در جاده ها و نقاط مختلف بندر استفاده می شود.

نصب برچسب RFID بر روی کلیه کانتینرها و کالا

امکان نوشتن و نیز بازنویسی اطلاعات بر روی برچسب های  RFID امتیاز بسیار ارزنده ای است که در ردیابی کانتینرها از آن می توان استفاده نمود. با استفاده از این برچسب ها که بر روی کلیه کانتینرها و وسائل حمل و نقل نصب می شود، می توان در هر بار استفاده از فناوری بی سیم، محل این تجهیزات را ردیابی نمود. علاوه بر این، بر چسب های RFID این قابلیت را دارند تا مشخصات دیگری مانند درجه حرارت، میزان رطوبت، لغزش و ... را محاسبه و داده های مربوطه را به سیستم مرکزی انتقال دهد.

در حال حاضر کل بندر هامبورگ از جمله بنادر است که به کمک شبکه بی سیم تمامی محوطه های آن پوشش داده شده و کلیه ارتباطات و تراکنش ها از این طریق صورت پذیرفته و این سیستم امکان ردیابی بهتر کانتینرها را در بندر فراهم آورده است .

شکل( 3 ) استفاده از RFID در حمل و نقل انواع کالاها

علاوه بر سیستم بی سیم، سیستم RFID نیز از پر کاربردترین سیستم ها در این بندر می باشد. از این سیستم نیز برای بررسی وضعیت کانتینرها و وسایل حمل و نقل استفاده می شود. برا ی این که سیستم فوق عملکرد بهتری داشته باشد در مکان های متعدد در بندر هامبورگ دستگاه های گیرنده و فرستنده امواج RFID کارگذاشته شده است . به کمک این تجهیزات می توان موقعیت، درجه حرارات، میزان رطوبت و وضعیت فعلی کانتینرها را مشخص نمود. در بندر هامبورگ کلیه اپراتورها مجهز به دستگاه PDA[25] می باشند. از این دستگاه ها که با سیستم عامل Windows Cnet فعالیت می نمایند، برای انتقال سریع داده ها از محل اسکله به مرکز کنترل و برنامه ریزی استفاده می شود. یکی دیگر از موارد کاربرد فناوری اطلاعات در این بندر، استفاده از وسایل قابل کنترل خودکار است که چند سالی است در این بندر اجرا شده است . این وسایل با دریافت علائم از مرکز کنترل، کالاها و کانتینرهای مورد نظر را به مقصد ارائه شده، حمل می نمایند] 4[.

دروازه های خودکار[26]

از دیگر کاربردهای بسیار مهم و ضروری فناوری RFID  کنترل ورود و خروج وسایط نقلیه در محل هایی است که امنیت ورود و خروج خودروها بسیار حایز اهمیت است. امروزه با توجه به تردد انواع خودروهای سبک و سنگین به بنادر، جهت حفظ امنیت محوطه های مختلف بندری با چسباندن یک برچسب روی وسایط نقلیه و ذخیره نمودن تمامی اطلاعات مربوط به آن ها در حافظه امکان پذیر می شود.خودرو قبل از رسیدن به درب ورودی یا خروجی، از محلی که در آن یک آنتن جهت دریافت اطلاعات شناسه تعبیه شده در وسیله نقلیه قرار دارد عبور کرده، دستگاه داده خوان اطلاعات موجود شناسه را به وسیله آنتن باز خوانی می کند و در صورتی که آن اطلاعات نشانگر مجوز ورود یا خروج باشد، آنگاه در ورودی یا خروجی باز می شود. چنانچه هیچ گونه برچسب یا شناسه ای در ماشین وجود نداشته باشد و یا در صورتی که اطلاعات موجود در شناسه بیانگر عدم ورود یا خروج باشد، آن گاه نیروهای امنیتی ۘ?تمر?د مستقر در محل در ورودی یا خروجی بندر جهت بازرسی و برگشت دادن وسیله نقلیه اقدام می نمایند.

شکل (4 ) فرآیند کنترل تردد به محوطه ها با استفاده از سیستمRFID  [1]

   روش انجام کار این فرآیند به شرح زیر می باشد:

·  بررسی برچسب های چسبانده شده در خودرو توسط آنتن

.