بهره‌گیری از فناوری کشف جعل با بارکد در مدیریت فروش کالا

خلاصه امروزه با پیشرفت روزافزون اقتصاد چین و افزایش سرمایه‌گذاری در تکنولوژی‌های نو،‌ پیوسته کالاهای جدید و با کیفیت بالایی وارد بازار می‌شود. با این وجود شاهد ورود کالاهای جعلی و بی‌کیفیت در بازار چین هستیم که سود بسیاری را عاید تولیدکنندگان این نوع کالاها می‌کند. این کالاها دولت، سرمایه‌گذاران و مشتریان را با مشکلات عدیده‌ای روبه‌رو ساخته است. در این مقاله تلاش شده است تا با ترکیب مفهوم «استاندارد رمزنگاری داده»[2] با تکنولوژی «بارکد دوبعدی»[3] الگوریتمی برای فائق آمدن بر کاستی‌های بارکدهای دوبعدی معمولی ارائه شود. بارکدهای دوبعدی به آسانی قابل کپی کردن هستند. با استفاده از این الگوریتم، امنیت و اعتبار اطلاعات بارکد دوبعدی افزایش می‌یابد و امکان ردگیری کالاهای جعلی و بی‌کیفیت فراهم می‌شود. این موضوع می‌تواند مدافع محکمی برای افزایش اعتبار تجارت و علاقمندی سرمایه‌گذاران به تولید باشد. مقدمه چنانچه واضح است، سود بنگاه‌ها تنها ضامن افزایش سرمایه‌گذاری و پیشرفت صنعت است و بنگاه‌های تولیدی برای کسب سود باید بتوانند اجناس خود را به فروش برسانند. با پیشرفت سریع و گسترده صنایع، رقابت بنگاه‌ها برای فروش کالاها افزایش یافته است. تولیدکنندگان مجبورند برای کسب رضایت مشتری و کسب سود، پیوسته کیفیت کالاهای خود را افزایش دهند. در حالی که اکثریت تولیدکنندگان با تلاش و هزینه زیاد در پی تولید کالاهای باکیفیت بالا هستند،‌ تعدادی از افراد سودجو، با تولید و فروش کالاهای فاقد استاندارد کیفی مناسب، سود زیادی کسب می‌کنند. یک جنبه منفی رشد سریع اقتصاد چین،‌ پدیده‌ «وفور کالاهای جعلی و بدساخت» در زنجیره فروش بازار است. این موضوع مشکلات فراوانی را برای دولت، سرمایه‌گذاران و مشتریان ایجاد کرده است. طبق آمار،‌ تولید سالانه کالاهای تقلبی و جعلی در چین، بیش از 200 میلیارد یوآن (معادل 27 درصد کل تولیدات کشور) است. این میزان تولید کالاهای جعلی، درآمدهای مالیاتی دولت را به میزان 36.5 میلیارد یوآن کاهش می‌دهد. برای حفاظت از بازار در برابر کالاهای جعلی از طرق قانونی، فعالیت‌هایی از قبیل: ارتقا و بروز آوری پیوسته ابزارها و تکنیک‌های کشف جعل، افشا کردن تولیدات جعلی و افراد جعال، حمایت از حقوق مصرف‌کننده، پاکسازی بازار از کالاهای جعلی،‌‌ حمایت از اقتصاد بازار و‌ ساختن جامعه‌ای همگون مورد نیاز است. بنابراین ارتقای «فن‌آوری شناسایی کالای جعلی»[4]  عامل مهمی در مبارزه با جعل به حساب می‌آید. به همین دلیل کشورهای سراسر جهان، تلاش‌های زیادی برای ارتقای تئوری‌های مربوط به فن‌آوری شناسایی کالای جعلی انجام می‌دهند. این مقاله استفاده از بارکد دوبعدی را برای ردگیری کالاهای جعلی پیشنهاد می دهد. به این وسیله می‌توان به طور مؤثری از اعتبار تجاری، علاقمندی سرمایه‌گذاران،‌ حقوق مشروع مصرف‌کنندگان و سودآوری بازار اقتصاد دفاع کرد. اصول اولیه رمز نگاری و آشکارسازی تکنولوژی رمزنگاری بارکدهای دوبعدی، از نوع ساده Bitwise XOR است که رمزنگاری قدرتمندی به شمار نمی‌رود. بنابراین برای قدرتمندتر کردن امنیت بارکد دوبعدی باید از رمزنگاری عمیق‌تری استفاده کرد. تکنولوژی رمزنگاری بارکدهای دوبعدی[5] با استفاده از اصول پنهان‌سازی خاصی که با تکنولوژی رمزنگاری بارکدهای دوبعدی ترکیب می‌شود، می‌تواند بر مشکلات امنیتی بارکدهای دوبعدی معمولی غلبه کند. مشکلاتی از قبیل امکان کپی‌کرفتن از بارکد دوبعدی و انتشار آن از طریق اینترنت از این طریق مرتفع خواهد شد. رمزنگاری را می‌توان به دو نوع کلی: رمزنگاری متقارن و غیر متقارن تقسیم کرد. در رمزنگاری متقارن از یک کلید برای رمزنگاری و آشکارسازی استفاده می‌شود در حالی‌که در رمزنگاری نامتقارن از یک کلید برای رمزنگاری و از کلید دیگری برای آشکارسازی استفاده می‌شود. «استاندارد رمزنگاری داده» (DES) فراگیرترین الگوریتم در جهان برای رمزنگاری متقارن است. میزان امنیت داده بستگی به امنیت کلیدی دارد که برای رمزکردن و یا آشکارسازی آن به‌کار می‌رود. به‌کارگیری این الگوریتم، نسبتا آسان، کم‌هزینه، مؤثر و کاربردی است و به همین خاطر DES برای رمزنگاری اطلاعات مربوط به کالا پیشنهاد می‌شود. DES در سال 1976 به عنوان یک استاندارد پردازش اطلاعات فدرالی[6] (FIPS) رسمی در امریکا انتخاب شد. ‌ FIPSتوضیحات کاملی درباره یک الگوریتم ریاضی برای رمزنگاری و آشکارسازی اطلاعات ارائه می‌کند. رمزنگاری، داده را به فرمی پیچیده تبدیل می‌کند که به آن ‌رمز[7] می‌گویند. با آشکارسازی رمز،‌ داده به شکل اولیه خود باز می‌گردد که plaintext نامیده می‌شود. الگوریتمی که در این استاندارد تشریح شده است، هر دو بخش رمزنگاری و آشکارسازی را مشخص می‌کند. DES‌ یک نوع رمزنگاری‌ است که plaintext 64 بیتی را به دیتای رمزشده‌ای با همین اندازه تبدیل می‌کند. این کار توسط یک کلید رمز 56 بیتی که فرآیند تحریف[8] و جابجایی[9] را انجام می‌دهد، میسر می‌شود. کلیدی که برای رمزنگاری استفاده می‌شود، 16 رقمی است و این بدان معناست که الگوریتم باید 16 بار تکرار ‌شود تا رمز را بسازد. قدم بعدی پس از ساخته شدن رمز، فرآیند رمز کردن است که این کار با تحریف plaintext انجام می‌شود. نتیجه فرآیند، یک رمز کاملا پیچیده و مناسب است. فرآیند آشکارسازی نیز دقیقا برعکس فرآیند بالاست. ارائه راه‌حل بنگاه‌ها اطلاعات تولید محصول، نظیر: شماره سریال، نام، ‌جزئیات، گوناگونی،‌ اطلاعات اساسی درباره مونتاژ و سایر اطلاعات را برای دستیابی به یک کد یکتا برای هر محصول با هم ترکیب می‌کنند. کد محصول یک plaintext است که با استفاده از DES به یک رمز تبدیل می‌شود. این رمز را طی فرآیندی خاص می‌توان به بارکد دوبعدی تبدیل کرد. بارکد تولید شده چاپ و بر روی بسته‌بندی محصول قرار می‌گیرد. برای جلوگیری از صدمه دیدن بارکد در فرآیند حمل و نقل کالا، می‌توان آن را در یک کیف پلاستیکی قرار داد و یا آن را به کالا آویزان کرد. (فرآیند تولید و شناسایی بارکد در شکل 1 نشان داده شده است) شکل 1: فرآیند تولید و شناسایی بارکد پس از خرید کالا در صورتی‌که مشتری خواسته باشد از اعتبار کالا مطلع شود، ‌می‌تواند با استفاده از دوربین موبایل و یا دوربین دیجیتال از بارکد کالا عکس بگیرد. این عکس توسط مجرای ارتباطی تعیین شده (موبایل و یا ایمیل) در اختیار تولیدکننده قرار می‌گیرد. پس از دریافت تصویر، سرور آن را کشف رمز می‌کند. در صورتی‌که در فرآیند کشف رمز اختلال بوجود آید و رمز قابل اکتشاف نباشد و یا رمز کشف شده با کد کالا که در پایگاه داده موجود است، ناسازگار باشد، نشانگر آن است که کالا جعلی‌ است و در غیر این صورت کالا معتبر خواهد بود. نتیجه این شناسایی به مشتری اعلام می‌شود. (فرآیند کشف و گزارش کالای جعلی در شکل 2 قابل مشاهده است) شکل 2: فرآیند گزارش کالای جعلی اطلاعات کالا تنها توسط بکارگیری کلید مخصوص قابل بازیابی است، بنابراین افرادی که دارای اختیارات لازم نیستند، در صورت نداشتن کلید مخصوص،‌ حتی با داشتن اطلاع از الگوریتم استفاده شده، نمی‌توانند به اطلاعات کالا دسترسی داشته باشند. علاوه بر این به علت تفاوت بارکد هر کالا با کالای دیگر و خاص بودن آن، عدم امکان استفاده از وسایل نوری برای کپی گرفتن از بارکد و عدم وجود اطلاعات بارکد جعلی در پایگاه داده، هر گونه تقلب و جعل به سرعت قابل کشف است. مزیت دیگر استفاده از بارکد دوبعدی، در خدمات پس از فروش کالاست. اگر بنا بر اظهار مشتری،‌ کالا دارای مشکل کیفی باشد، بخش خدمات پس از فروش می‌تواند اطلاعات مربوط به کالا را از طریق بارکد بازیابی کرده و اقدامات لازم را برای جلوگیری از اتفاقات مشابه و یا ارائه راهنمایی‌های مورد نیاز به مشتری انجام دهد و از این طریق رضایت مشتریان را جلب کند.  ‌ نتیجه‌گیری با استفاده از تکنولوژی‌های جدید در زمینه کشف جعل، تولیدکنندگان می‌توانند نسبت به افزایش سود خود امیدوار باشند. با استفاده از تکنولوژی رمزنگاری بارکد دوبعدی و الصاق بارکد مخصوص کالا بر روی آن، ردگیری کالاهای جعلی در بازار به آسانی انجام خواهد پذیرفت. [1] Ting Chen, Faculty of Mechanical & Electrical Engineering, Kunming University of Science & Technology, Kunming, Yunnan, 650093, China [2] Data Encryption Standard (DES) [3] two-dimensional (2D) bar codes [4]  forgery-proof technology [5] Forgery-proof encryption technology of 2D barcodes [6] Federal Information Processing Standard [7] cipher [8] permutation [9] substitution.

کلید واژه های خبر: چین ، بارکد دوبعدی ،

بهره‌گیری از فناوری کشف جعل با بارکد در مدیریت فروش کالا[1]

خلاصه

امروزه با پیشرفت روزافزون اقتصاد چین و افزایش سرمایه‌گذاری در تکنولوژی‌های نو،‌ پیوسته کالاهای جدید و با کیفیت بالایی وارد بازار می‌شود. با این وجود شاهد ورود کالاهای جعلی و بی‌کیفیت در بازار چین هستیم که سود بسیاری را عاید تولیدکنندگان این نوع کالاها می‌کند. این کالاها دولت، سرمایه‌گذاران و مشتریان را با مشکلات عدیده‌ای روبه‌رو ساخته است. در این مقاله تلاش شده است تا با ترکیب مفهوم «استاندارد رمزنگاری داده»[2] با تکنولوژی «بارکد دوبعدی»[3] الگوریتمی برای فائق آمدن بر کاستی‌های بارکدهای دوبعدی معمولی ارائه شود. بارکدهای دوبعدی به آسانی قابل کپی کردن هستند. با استفاده از این الگوریتم، امنیت و اعتبار اطلاعات بارکد دوبعدی افزایش می‌یابد و امکان ردگیری کالاهای جعلی و بی‌کیفیت فراهم می‌شود. این موضوع می‌تواند مدافع محکمی برای افزایش اعتبار تجارت و علاقمندی سرمایه‌گذاران به تولید باشد.

مقدمه

چنانچه واضح است، سود بنگاه‌ها تنها ضامن افزایش سرمایه‌گذاری و پیشرفت صنعت است و بنگاه‌های تولیدی برای کسب سود باید بتوانند اجناس خود را به فروش برسانند. با پیشرفت سریع و گسترده صنایع، رقابت بنگاه‌ها برای فروش کالاها افزایش یافته است. تولیدکنندگان مجبورند برای کسب رضایت مشتری و کسب سود، پیوسته کیفیت کالاهای خود را افزایش دهند. در حالی که اکثریت تولیدکنندگان با تلاش و هزینه زیاد در پی تولید کالاهای باکیفیت بالا هستند،‌ تعدادی از افراد سودجو، با تولید و فروش کالاهای فاقد استاندارد کیفی مناسب، سود زیادی کسب می‌کنند. یک جنبه منفی رشد سریع اقتصاد چین،‌ پدیده‌ «وفور کالاهای جعلی و بدساخت» در زنجیره فروش بازار است. این موضوع مشکلات فراوانی را برای دولت، سرمایه‌گذاران و مشتریان ایجاد کرده است.

طبق آمار،‌ تولید سالانه کالاهای تقلبی و جعلی در چین، بیش از 200 میلیارد یوآن (معادل 27 درصد کل تولیدات کشور) است. این میزان تولید کالاهای جعلی، درآمدهای مالیاتی دولت را به میزان 36.5 میلیارد یوآن کاهش می‌دهد. برای حفاظت از بازار در برابر کالاهای جعلی از طرق قانونی، فعالیت‌هایی از قبیل: ارتقا و بروز آوری پیوسته ابزارها و تکنیک‌های کشف جعل، افشا کردن تولیدات جعلی و افراد جعال، حمایت از حقوق مصرف‌کننده، پاکسازی بازار از کالاهای جعلی،‌‌ حمایت از اقتصاد بازار و‌ ساختن جامعه‌ای همگون مورد نیاز است.

بنابراین ارتقای «فن‌آوری شناسایی کالای جعلی»[4]  عامل مهمی در مبارزه با جعل به حساب می‌آید. به همین دلیل کشورهای سراسر جهان، تلاش‌های زیادی برای ارتقای تئوری‌های مربوط به فن‌آوری شناسایی کالای جعلی انجام می‌دهند. این مقاله استفاده از بارکد دوبعدی را برای ردگیری کالاهای جعلی پیشنهاد می دهد. به این وسیله می‌توان به طور مؤثری از اعتبار تجاری، علاقمندی سرمایه‌گذاران،‌ حقوق مشروع مصرف‌کنندگان و سودآوری بازار اقتصاد دفاع کرد.

اصول اولیه رمز نگاری و آشکارسازی

تکنولوژی رمزنگاری بارکدهای دوبعدی، از نوع ساده Bitwise XOR است که رمزنگاری قدرتمندی به شمار نمی‌رود. بنابراین برای قدرتمندتر کردن امنیت بارکد دوبعدی باید از رمزنگاری عمیق‌تری استفاده کرد. تکنولوژی رمزنگاری بارکدهای دوبعدی[5] با استفاده از اصول پنهان‌سازی خاصی که با تکنولوژی رمزنگاری بارکدهای دوبعدی ترکیب می‌شود، می‌تواند بر مشکلات امنیتی بارکدهای دوبعدی معمولی غلبه کند. مشکلاتی از قبیل امکان کپی‌کرفتن از بارکد دوبعدی و انتشار آن از طریق اینترنت از این طریق مرتفع خواهد شد.

رمزنگاری را می‌توان به دو نوع کلی: رمزنگاری متقارن و غیر متقارن تقسیم کرد. در رمزنگاری متقارن از یک کلید برای رمزنگاری و آشکارسازی استفاده می‌شود در حالی‌که در رمزنگاری نامتقارن از یک کلید برای رمزنگاری و از کلید دیگری برای آشکارسازی استفاده می‌شود. «استاندارد رمزنگاری داده» (DES) فراگیرترین الگوریتم در جهان برای رمزنگاری متقارن است. میزان امنیت داده بستگی به امنیت کلیدی دارد که برای رمزکردن و یا آشکارسازی آن به‌کار می‌رود. به‌کارگیری این الگوریتم، نسبتا آسان، کم‌هزینه، مؤثر و کاربردی است و به همین خاطر DES برای رمزنگاری اطلاعات مربوط به کالا پیشنهاد می‌شود. DES در سال 1976 به عنوان یک استاندارد پردازش اطلاعات فدرالی[6] (FIPS) رسمی در امریکا انتخاب شد. ‌ FIPSتوضیحات کاملی درباره یک الگوریتم ریاضی برای رمزنگاری و آشکارسازی اطلاعات ارائه می‌کند. رمزنگاری، داده را به فرمی پیچیده تبدیل می‌کند که به آن ‌رمز[7] می‌گویند. با آشکارسازی رمز،‌ داده به شکل اولیه خود باز می‌گردد که plaintext نامیده می‌شود.

الگوریتمی که در این استاندارد تشریح شده است، هر دو بخش رمزنگاری و آشکارسازی را مشخص می‌کند.

DES‌ یک نوع رمزنگاری‌ است که plaintext 64 بیتی را به دیتای رمزشده‌ای با همین اندازه تبدیل می‌کند. این کار توسط یک کلید رمز 56 بیتی که فرآیند تحریف[8] و جابجایی[9] را انجام می‌دهد، میسر می‌شود. کلیدی که برای رمزنگاری استفاده می‌شود، 16 رقمی است و این بدان معناست که الگوریتم باید 16 بار تکرار ‌شود تا رمز را بسازد. قدم بعدی پس از ساخته شدن رمز، فرآیند رمز کردن است که این کار با تحریف plaintext انجام می‌شود. نتیجه فرآیند، یک رمز کاملا پیچیده و مناسب است. فرآیند آشکارسازی نیز دقیقا برعکس فرآیند بالاست.

ارائه راه‌حل

بنگاه‌ها اطلاعات تولید محصول، نظیر: شماره سریال، نام، ‌جزئیات، گوناگونی،‌ اطلاعات اساسی درباره مونتاژ و سایر اطلاعات را برای دستیابی به یک کد یکتا برای هر محصول با هم ترکیب می‌کنند. کد محصول یک plaintext است که با استفاده از DES به یک رمز تبدیل می‌شود. این رمز را طی فرآیندی خاص می‌توان به بارکد دوبعدی تبدیل کرد. بارکد تولید شده چاپ و بر روی بسته‌بندی محصول قرار می‌گیرد. برای جلوگیری از صدمه دیدن بارکد در فرآیند حمل و نقل کالا، می‌توان آن را در یک کیف پلاستیکی قرار داد و یا آن را به کالا آویزان کرد. (فرآیند تولید و شناسایی بارکد در شکل 1 نشان داده شده است)

شکل 1: فرآیند تولید و شناسایی بارکد

پس از خرید کالا در صورتی‌که مشتری خواسته باشد از اعتبار کالا مطلع شود، ‌می‌تواند با استفاده از دوربین موبایل و یا دوربین دیجیتال از بارکد کالا عکس بگیرد. این عکس توسط مجرای ارتباطی تعیین شده (موبایل و یا ایمیل) در اختیار تولیدکننده قرار می‌گیرد. پس از دریافت تصویر، سرور آن را کشف رمز می‌کند. در صورتی‌که در فرآیند کشف رمز اختلال بوجود آید و رمز قابل اکتشاف نباشد و یا رمز کشف شده با کد کالا که در پایگاه داده موجود است، ناسازگار باشد، نشانگر آن است که کالا جعلی‌ است و در غیر این صورت کالا معتبر خواهد بود. نتیجه این شناسایی به مشتری اعلام می‌شود. (فرآیند کشف و گزارش کالای جعلی در شکل 2 قابل مشاهده است)

شکل 2: فرآیند گزارش کالای جعلی

اطلاعات کالا تنها توسط بکارگیری کلید مخصوص قابل بازیابی است، بنابراین افرادی که دارای اختیارات لازم نیستند، در صورت نداشتن کلید مخصوص،‌ حتی با داشتن اطلاع از الگوریتم استفاده شده، نمی‌توانند به اطلاعات کالا دسترسی داشته باشند. علاوه بر این به علت تفاوت بارکد هر کالا با کالای دیگر و خاص بودن آن، عدم امکان استفاده از وسایل نوری برای کپی گرفتن از بارکد و عدم وجود اطلاعات بارکد جعلی در پایگاه داده، هر گونه تقلب و جعل به سرعت قابل کشف است.

مزیت دیگر استفاده از بارکد دوبعدی، در خدمات پس از فروش کالاست. اگر بنا بر اظهار مشتری،‌ کالا دارای مشکل کیفی باشد، بخش خدمات پس از فروش می‌تواند اطلاعات مربوط به کالا را از طریق بارکد بازیابی کرده و اقدامات لازم را برای جلوگیری از اتفاقات مشابه و یا ارائه راهنمایی‌های مورد نیاز به مشتری انجام دهد و از این طریق رضایت مشتریان را جلب کند.  ‌

نتیجه‌گیری

با استفاده از تکنولوژی‌های جدید در زمینه کشف جعل، تولیدکنندگان می‌توانند نسبت به افزایش سود خود امیدوار باشند. با استفاده از تکنولوژی رمزنگاری بارکد دوبعدی و الصاق بارکد مخصوص کالا بر روی آن، ردگیری کالاهای جعلی در بازار به آسانی انجام خواهد پذیرفت.

---

[1] Ting Chen, Faculty of Mechanical & Electrical Engineering, Kunming University of Science & Technology,

Kunming, Yunnan, 650093, China

[2] Data Encryption Standard (DES)

[3] two-dimensional (2D) bar codes

[4]  forgery-proof technology

[5] Forgery-proof encryption technology of 2D barcodes

[6] Federal Information Processing Standard

[7] cipher

[8] permutation

[9] substitution.