کارت هوشمند خودرو، رجحان هزینه بر درآمد و کارایی؟

توجیه اصولی این طرح کاری بس دشوار است. محاسبه نقطه سربه‌سر و زمانی که این طرح هزینه خود را تامین کرده و زمانی که به سود رسانی می‌رسد، با تیرگی و ابهام رو به ‌رو است. در زمانی زندگی می‌کنیم که تقریبا همه چیز بصورت آنلاین در آمده و حتی یخچال نیز به اینترنت وصل شده. موبایل در حال گذر از نسل 3 است و قدیمی‌ها را به یاد آقای اسپاک و سریال پیشتازان فضا و جدیدی‌ها را به یاد مانند آن می‌اندازد. در ایران خودمان صحبت از بانکداری با موبایل بجای بانکداری با اینترنت است. صفحات موبایل به کمک زبان جاوا و سیستم عامل سیمبین گویاتر از مرورگرهای مایکروسافت و دیگران شده است بطوریکه راحتی آن برای افراد عادی و کم سواد بیشتر از اینترنت است. خلاصه زمان آنلاین بودن است و توجیه آفلاین کار کردن، دهانی به بزرگی اقیانوس می‌خواهد.

     هر چه جستجو کردیم که مسولان مربوطه از ایران خودرو و بانک سامان با شرکت‌های اقماریش چرا وارد این گود شده‌اند، دلیل معتبری پیدا نشد. اما منافعی که برای بانک دارد کاملا واضح است حتی اگر فقط و فقط ذکر نام بانک سامان باشد و بس و هیچ حسابی هم باز نشود. ولی همین جا به بانک سامان توصیه می‌نماییم که گول آوازه و ظاهر کارت اعتباری را نخورد. بسیار هزینه می‌کنند و چیزی بدست نمی‌آورند. نقطه کسب درآمد از کارت اعتباری حتی بیش از شرکت پی.اس.پی است. ظاهر داستان این است که اگر تمام کار بصورت آنلاین و از طریق اینترنت انجام می‌شد بهتر، ارزان‌تر و کاراتر بود. اما در ادامه با فرض آشنا بودن خواننده محترم با کارت هوشمند سوخت، بطور خلاصه به مقایسه دو روش آنلاین از طریق اینترنت یا شبکه اختصاصی و آفلاین با کارت هوشمند می‌پردازیم. اما کاملا مختصر.
بعضی از مشخصات کارت هوشمند خودرو به قرار زیر است:
1- فعلا 64 هزار بایت حافظه دارد و بعد از مدتی می‌تواند اضافه شود
2- ایی.ام.ویی را پشتیبانی می‌کند
3- حدود 5 هزار تومان خام آن قیمت دارد
4- یک حساب بانکی (ترجیحا در بانک سامان) را روی نوار مغناطیسی آن نصب می‌کنند. البته هر حسابی از هر بانکی را که مشتری بخواهد می‌توان روی نوار قرار داد. تعویض آن نیز با هر حساب دلخواه در مغازه‌های پشت شهرداری ممکن است.
5- در اولویت اول، مشخصات خودرو روی آن است و در اولویت دوم حسابی بانکی نیز روی آن قرار می‌دهند.
6- کارت شناسایی خودرو نیست. از آن به عنوان حافظه تعمیراتی استفاده می‌شود. بنابراین اگر به مکانی دیگر غیر از ایران خودرو اگر مراجعه کنید (حتی تعویض روغن)، حافظه آن تکمیل نمی‌شود و باید فکری برای آن کرد.

اما اشکالاتی که این طرح دارد به قرار زیر است:
1- مراحل صدور کارت و رساندن آن در مرحله اول (غیر از گم شدن، کارت المثنی، تخریب و شکستگی و مانند آن) به دارنده خودرو حداقل 10 هزار تومان هزینه دارد که فعلا برای مشتری می‌گویند که مجانی است. اما همه می‌دانیم که ایران خودرو آنرا به نحوی از جیب مشتری در آورده است. بنابراین برای 100 هزار خودرو یک میلیارد تومان و برای یک میلیون خورو 10 میلیارد تومان هزینه دارد. مقدار فوق هنوز هزینه‌های دفتری و اداری و فنی و غیره را برای برپا نگهداشتن این خدمت لحاظ نکرده است.

2- حداقل یک رایانه با مدم و پشتیبانی برق و مانند آن و کارت خوان و سیستم پشتیبان در هر مرکز تعمیراتی لازم است که سر جمع آن کمتر از 2 میلیون تومان (برای یک حالت متوسط) نمی‌شود.

3- برای مشتری عذاب است. چرا یک مشتری محترم باید زحمت ایران خورو را بدوش بکشد. مگر چقدر به تعمیرگاه مراجعه می‌کند و چرا باید سوابقی را که تعمیرکار باید داشته باشد، او به همراه بیاورد و اگر کم کرد دردسر آنرا بپذیرد. مگر سوابق پزشکی بیمار را فعلا به خودش می‌دهند. اگر هم در آینده بخواهند بدهند، چرا باید گم کردنش آسان باشد.

     علاوه بر آن تحویل خودرو منوط به تسویه حساب با بانک سامان است. (یعنی مقداری معطلی و کاغذ بازی). برای نقل و انتقال باید برای غیر فعال کردن یا اعمال تغییرات در کارت، به نمایندگی ایران خودرو یا سایر مراجعی که معرفی می‌شود، مشتری مراجعه کند. (یعنی باز هم معطلی)

4- اگر دارنده خودرو بخواهد به تعمیرگاهی دیگر مراجعه کند چه باید انجام دهد. این کارت خودرو آیا چیزی مانند قانون ضد تراست آمریکایی درست نمی‌کند که مشتری را مجبور به استفاده از فقط یک تعمیرگاه بنماید؟ آیا تعمیرکاران دیگر حق شکایت دارند؟

5- مراجعه به دیگر تعمیرگاه‌ها قابل کنترل نبوده و بعد از مدتی سوابق را بی اعتبار یا کم اعتبار می‌کند. گم شدن کارت نیز مزید بر علت می‌شود.

6- صدور کارت المثنی برای گم شده‌ها و شکسته شده‌ها دردسر دارد. برای مراکز فروش که متولی آن شوند نیز هزینه و زحمت زیادی دارد.

7- اصلا مگر مشکلی وجود داشت که این همه دفتر و دستک راه بیاندازیم و کارت هوشمند به مشتری بدهیم که سوابق تعمیراتی را روی آن داشته باشد. همان اطلاعات مکانیزه قبلی را که به مرکز می‌فرستادیم برای همه جور آمارگیری کافی بود.

8- حافظه آن محدود است و در وحله اول ما را مجبور می‌کند که اطلاعات خودمان را محدود کنیم.

9- در هر صورت به مرکزی برای تجمیع اطلاعات برای بک آپ و آمارگیری و تمرکز اطلاعات نیاز است که در جای خود هزینه و زحمتی مضاعف دارد.

10- اگر در مجموع و دست کم 10 درصد خودروهای ایران را کارت هوشمند بدهیم، تقریبا و با مقداری مسامحه حدود 10 درصد کارت هوشمند سوخت باید هزینه کنیم.
11- متن درخواست افتتاح حساب بانکی و صدور کارت و شرایط آن نیز مشکلاتی دارد که ذکر نمی‌کنیم.

     در مجموع کارت هوشمند خودرو کاری از سر شتاب زدگی و به تعبیر ما کارت هوشمند زدگی است که اخیرا بسیار از متخصصان ما را گرفتار کرده است. اگر کاری باید می‌شد، راه حل آنلاین بود که یا از طریق اینترنت و وب سرور مرکزی باید برقرار می‌شد. یا از طریق شبکه‌ای خصوصی که فقط از طریق سرور مرکزی با کلاینت‌های مرورگر ارتباط بر قرار می‌کند باید خدمت ارایه می‌کرد.

روش آنلاین و کمی از مزایای آن به قرار زیر است:
1- هزینه‌های میلیاردی اضافی ندارد.
2- احتیاج به نرم‌افزار شعبه ندارد. فقط مرورگر کافی است.
3- سرور مرکزی در هر صورت لازم است و در این حالت کافی هم می‌باشد.
4- احتیاج به همراه داشتن چیزی ندارد. شماره ماشین یا شماره شناسایی ماشین که روی کارت آن نوشته شده کافی است.
5- تقریبا همه تعمیرگاه‌ها به یک تلفن مجهز می‌باشند که ارتباط را برقرار می‌نماید.
6- اگر مدتی نیز ارتباط قطع شود مانعی ندارد زیرا تعمیر، کاری آنچنان فوری لازم ندارد.