مدیریت ناوگان ریلی راه آهن با استفاده از فناوری شناسایی به کمک امواج رادیویی
مطالعه موردی: از ارزیابی گزینهها تا اجرای طرح آزمایشی
حبیب رستمی[1]، محمدتقی عیسایی[2]، محمد پوررضا[3]
جهاد دانشگاهی صنعتی شریف
گسترش شبکه حمل‌ونقل ریلی ایران و تغییر شکل ستاره‌ای آن به شبکه‌ای حلقوی از یک سو و افزایش ناوگان ریلی کشور خصوصاً در بخش حمل بار از سوی دیگر ، ضرورت برنامه‌ریزی دقیق برای بهره برداری بهینه از ظرفیتهای موجود در بخش حملو نقل ریلی را بیش از پیش آشکار ساخته است. برای مدیریت هوشمند ناوگان، دسترسی به اطلاعات بهنگام، دقیق و جامعی از وضعیت جاری (محل قرارگیری واگن‌ها در شبکه ریلی، پر و یا خالی بودن آنها، نوع و مقدار بار هر واگن و ...) لازم است.
در حال حاضر اطلاعات مربوط به ظرفیت و تردد یا توقف ناوگان به صورت دستی جمع‌آوری می‌گردد که به علت وجود خطاهای انسانی و گسسته بودن اطلاعات، از جامعیت و دقت لازم برخوردار نبوده و لذا نمی‌تواند مبنای مناسبی برای یک برنامه‌ریزی دقیق و منسجم به حساب آید. استفاده از فناوری شناسائی و ردیابی به کمک امواج رادیویی RFID می‌تواند به عنوان یک راهکار مؤثر و سامانه عملیاتی مطمئن در سطح شبکه ریلی کشور مطرح باشد. استفاده از این فناوری هم‌اینک در بسیاری از راه آهنهای دنیا کاملاً نهادینه شده است. برای بهره‌گیری مطلوب از این سامانه در راه آهن ایران لازم است که پس از شناسایی کامل قابلیت‌ها و محدودیت‌های فناوری، نیازهای عملیاتی، مسائل اجرایی، و وضعیت کنونی مدیریت ناوگان ریلی کشور به دقت مورد بررسی قرار گیرد. این مقاله ابتدا کاربردهای این فناوری را با مرور بر مشکلات مدیریت ناوگان در شرکت راه آهن تبیین نموده و سپس، یافتههای مربوط به ارزیابی مقایسهای گزینههای پیشنهادی به این شرکت و نحوه اجرای طرح پایلوت را منعکس مینماید. ابعاد این مطالعه شامل بررسی مقایسهای گزینهها، انتخاب گزینه مناسب، تعیین آرایش و چیدمان مناسب تجهیزات ایستگاهی، ظرافتهای نرمافزاری، ارتباطات مخابراتی مورد نیاز و تعیین محدوده اجرای آزمایشی طرح میباشد. در پایان، دستاوردهای حاصل از کاربرد آزمایشی فناوری مزبور در محور ریلی حد فاصل معادن گلگهر و مجتمع فولاد مبارکه در ناحیه راه‌آهن جنوب شرق کشور بیان می‌گردد.
واژه‌های کلیدی:
ردیابی ناوگان، امواج رادیویی، حمل و نقل ریلی، مدیریت ناوگان، مدیریت بهره برداری، تجارت الکترونیکی
1 استادیار پژوهشی جهاد دانشگاهی صنعتی شریف
2 استادیار دانشگاه صنعتی شریف – دانشکده مدیریت و اقتصاد – گروه سیستمهای اطلاعاتی
3 کارشناس ارشد پژوهشکده حمل‌ونقل – وزارت راه و ترابری
بهبود عملیات حمل و نقل ریلی با استفاده از AVI/Tag و سیستمهای اطلاعاتی
ندا عبدالوند، نصراله مقدم چرکری، امیر البدوی، محمد مهدی سپهری
دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده فنی و مهندسی
کلمات کلیدی: RFID، AVI/Tag، مدیریت ناوگان، حمل و نقل ریلی، راه‌آهن، سیستم اطلاعاتی یکپارچه، میان‌افزار
صنعت حمل و نقل ریلی، به عنوان یکی از موثرترین وسایل حمل و نقل شناخته شده است. با وجود پیشرفت‌هایی در این صنعت، هنوز شبکه‌های ریلی قدیمی و توسعه نیافته‌ای مشاهده می‌شود که ناکارآمد هستند. فناوری شناسایی اتوماتیک آلات ناقله (AVI/Tag) مبتنی بر شناسایی اتوماتیک فرکانس رادیویی (RFID) به عنوان راه‌حلی موثر و کارا معرفی شده است که تولید اطلاعات دقیق از موقعیت ناوگان را فراهم می‌سازد. در این تحقیق، با در نظر گرفتن AVI/Tag، سیستمهای اطلاعاتی و میان‌افزارها به‌عنوان مکمل معرفی شده‌اند که پردازش دقیق اطلاعات و امکان برنامه‌ریزی را مهیا می‌سازند. به منظور نشان دادن تاثیر استفاده این دو فناوری در صنعت ریلی، مدل عملیاتی یکپارچه‌ای ارائه شده است و نشان داده شده که چگونه استفاده از سیستمهای اطلاعاتی و تجهیزات شناسایی اتوماتیک آلات ناقله با یکدیگر می‌تواند سبب کارایی و بهبود صنعت ریلی و تبدیل یک شبکه قدیمی به یک شبکه مدرن و کارا شود.